In gesprek met Prof. dr. ir. Olaf Fisscher: scheidend voorzitter Commissie Accreditaties RvA

Wat vindt u de waarde van accreditatie?
“Ik heb de Raad voor Accreditatie(RvA) altijd gezien als een maatschappelijk waardevolle instelling die bijdraagt aan de organisatie van het vertrouwen in de maatschappij en het economisch verkeer. Accreditatie staat voor iets. Op basis van normen en beoordelingen geeft het aan of een organisatie accreditatiewaardig is. Je zegt naar de buitenwereld dat op het moment dat een organisatie bijvoorbeeld een certificaat uitreikt, je daar vertrouwen in kunt hebben. Dat betekent dat je als RvA ook betrouwbaar moet functioneren. Wij als Commissie Accreditatie hebben daar een functie in. De commissie adviseert het bestuur en is daarbij onafhankelijk. Dat is ook voor het organiseren van het vertrouwen intern waardevol. Wij zijn daarbij kritisch en constructief. Mocht het bestuur ons advies niet overnemen, dan wordt de casus voorgelegd aan de Raad van Toezicht. Dit is nog nooit voorgevallen. Niet omdat we niet kritisch genoeg zijn. Maar omdat ons advies zorgvuldig tot stand komt. En ons oordeel op waarde wordt geschat.”

Hoe doet de Commissie Accreditaties haar werk? Wat is het belang?
“De commissie is een vrijplaats voor een onafhankelijk gesprek. Wij geven onafhankelijk advies aan het Bestuur van de RvA. Op basis van de rapportage van de teamleider die met een team van vakdeskundigen de beoordeling heeft uitgevoerd. Om tot een gezamenlijk gedragen advies te komen, wegen wij de argumenten en meningen van de leden van de commissie. Er zijn soms nuance verschillen en ook verschillen van inzicht. Maar bij het uitwisselen van argumenten, komen we eigenlijk altijd tot eenstemmigheid. Daar heb ik me ook weleens over verbaasd. Mijn inziens houdt het verband met onze verschillende achtergronden en aandachtspunten. Dat gaat van een medische tot een werktuigbouwkundige achtergrond. Mijn invalshoek is vooral organisatie inrichting en besturing. Eén van mijn stokpaardjes daarbij is integriteit, onpartijdigheid en onafhankelijkheid. Dit is meer en meer een maatschappelijk issue en daarmee ook belangrijk in de beoordeling. In hoeverre is deze geborgd? En hoe is integriteit georganiseerd?

Minstens zo belangrijk als onafhankelijkheid tegenover de RvA, is onze onafhankelijkheid ten opzichte van de organisaties die op tafel liggen. We starten altijd met de vraag: Zijn we allemaal onafhankelijk? Zo niet dan houdt het lid zich afzijdig van de beoordeling.

Bij onze beoordeling kijken we natuurlijk naar de norm, maar de CA vindt het ook erg belangrijk om naar de context te kijken waarin een organisatie opereert. Is het een grote of kleine club? Opereert ze in een hoog competitieve of juist een niche markt? Wat zijn de ambities? Maakt het onderdeel uit van een groot moederbedrijf? Enzovoort.”

Klinkt heel afwisselend!
“Dat is het zeker. Het is ook heel bijzonder wat we tegenkomen. Variërend van een heel groot medisch laboratorium tot een uiterst kleine inspectie-organisatie. Regelmatig ook organisaties met activiteiten in verre buitenlanden. Fascinerend was bijvoorbeeld ook een organisatie gericht op (zeldzame) grondstoffen en waarde bepaling van componenten daarvan. Al met al een spannende aangelegenheid als je kijkt naar integriteit.

Een punt dat voor ons ook zwaar weegt is leiderschap. Is er bijvoorbeeld veel wisseling geweest en is het management van de beoordeelde organisatie wel of niet betrokken bij kwaliteit? Is kwaliteit een ‘Chefsache’? Neemt hij of zij daadwerkelijk het voortouw?

Hoe ervaart u de verandering in koers bij de RvA?
“Heel mooi hoe we als CA geraadpleegd en geïnformeerd zijn over de strategische ontwikkeling. Het spreekt me aan dat de RvA nadrukkelijker naar buiten treedt en meer samenwerking en partnership zoekt met organisaties die een taak hebben in het maatschappelijke verkeer rond kwaliteit.

Zo ook het beter luisteren naar de klant, niet alleen in termen van dienstverlening, maar ook van begrijpen. Wij gaan bij de beoordeling meer in gesprek, juist om aanvullend een beeld te krijgen van de context.

Als CA zijn we daarnaast in gesprek met het bestuur over het fenomeen accreditatie en hoe wij het werk van de RvA ervaren. Hoe accreditatie wordt neergezet. Kwaliteit wordt gekoppeld aan strategie. In het kort: vertrouwen hebben, risico’s inschatten en begrijpen waarom het gaat zoals het gaat. Ik zie dit als een tendens die zich al langer ontwikkelt en nu nadrukkelijker de strategie bepaalt.”

U bent ondernemer en wetenschapper. Hebben deze twee rollen/functies elkaar beïnvloed?
“Het antwoord is ja! Ik heb altijd de praktijk opgezocht in raden van commissarissen en advieswerk. Ik heb ook altijd gezocht naar de relevantie van het wetenschapsbedrijf. Mensen uit de praktijk vinden mij soms te beschouwend. En in de wetenschap vindt men mij soms te praktisch. Daar heb ik weleens last van gehad.”

Wat gaat u doen met de tijd die nu vrijkomt?
“De agenda is zeker niet leeg. Ik heb nog een paar toezichthoudende functies, in de zorg en kunst en cultuur. Maar ook een bestuursfunctie in een organisatie waar zingeving centraal staat. Daarnaast ben ik vertrouwenspersoon ‘wetenschappelijke integriteit’ bij de Universiteit Twente en ben ik nog betrokken in het postacademisch onderwijs. Maar het loopt langzaamaan af. Stoppen met de CA is een stap in dat proces van terugtreden. Er zullen er meer volgen. Dat vind ik goed. Ik wil proberen meer te schrijven. Terugkijken op dingen die me bewogen hebben en me vooral ook actueel intrigeren zoals de roep om een integere bestuurscultuur in organisaties. Het accent zal meer komen liggen op lezen en schrijven, dat waarmee mijn verhaal ook begonnen is.”

CA lid Ir. Kees Pasmooij volgt Prof. dr. ir. Olaf Fisscher op als voorzitter van de CA.

Info groepsfoto:
V.l.n.r.: Ir. Kees Pasmooij, Prof. dr. Bert Bakker, Prof. dr. ir. Olaf Fisscher, Prof. dr. Marielle Stoelinga, Dr. Guillaume Counotte.

Blijf op de hoogte!
Meld u aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief, met daarin onder andere: nieuwe accreditaties, internationale ontwikkelingen en interessante vacatures. Of volg ons via LinkedIn.